2017(e)ko maiatzaren 29(a), astelehena

Hain *guapa zaude!


Salbuespenak salbuespen, euskarazko hitzek ez dute genero gramatikala; hortaz, hitzak ez dira maskulinoak edo femeninoak. Nik uste euskaldun guztiok argi dugula kontu hau. Hala ere, gaztelaniaren eraginez, behin eta berriz zartatu egiten dugu euskararen ezaugarri polit hori.

Eta tira, agian kontu honek ez du garrantzi handirik, baina iruditzen zait gure hizkuntza pixka bat itsusten duela. Atzo, Zuriñe Hidalgo Hesian taldeko kantariak artikulu luze bat idatzi zuen Facebookeko bere orrialdean. Oso-oso barnetik idatzitako artikulua izan zen, Hidalgok aspalditik dituen zintzurreko arazoen berri eman baitzuen. Nik gustura irakurri nuen. Baina sufritu ere sufritu egin nuen, "afonika" gelditzen zela idazten zuen bakoitzean.

Euskaraz, erlats, ahotsik gabe, gelditzen diren gizon zein emakumeak "afoniko" gelditzen baitira. Euskaraz ez du zentzurik emakumeei -A hizkia eta gizonei -O hizkia esleitzeak. Mutila pertxenta izan daitekeen modu berean izaten ahal baita neska potoloa.

Baina erran bezala, joera tonto hori badago, eta behar ez ditugun gaztelaniazko hitzak hartu ez ezik, haien genero gramatikal bikoiztua ere hartzen dute batzuek. Joera horretan txapelduna "guapa-guapo" bikotea da. Euskal hiztunei oso gogorra egiten zaie, antza, neska bati euskaraz "guapo" erratea. Eta, bai, belarrietan gogor jotzen du. Baina halako minik hartu nahi ez badugu, zergatik ez erabili "eder"? Edo "polit"? Edo "lirain"? Edo "panpox"? Edo "apain"? Edo "lerden"?...

iruzkinik ez:

Argitaratu iruzkina